YAYLALI (ARAY) KÖYÜ
Yaylalı köyü, Erbaa ilçe merkezinin kuş uçuşu 13 km kuzeydoğusunda; karayolu ile 21 km’lik bir mesafededir. İlçeden çıplak gözle görülür. Karınca Dağları’nın güney eteğinde kurulmuştur. Kuruluşu MS 1485-1500 yılları arasında olduğu Osmanlı Dönemi harita ve kaynaklarından anlaşılmaktadır. Köyün 1530 tarihli bir belgede Niksar Liva’sına bağlı olduğu, adının da “ARAY” olduğu yazılıdır. Son kayıtlarda Karakuş’a bağlı olduğu görülmüştür.
Köy; yerliler, İmamhasanlılar, Topallılar, Zabitoğulları, Aynacılar, Mındıklar, Karabayırlılar ve Zangallı kabileleri tarafından yerleşim alanı olarak kurulmuştur. Daha sonra da köye; Uymuşlar, Şaban ve Çakırlar yerleşmiştir. Kayıtlara bakıldığında köyü kuran ilk Türk boyları Çamdibi Köyü hariç, diğer komşu olan köylerden 100 ile 300 yıl önce gelip yaylalı köyünün temelini atmışlardır. Arazinin tatlı su kaynakları bakımından zenginliği, toprağın tarıma ve hayvancılığa elverişli oluşu burada Türk boylarını yerleşmeye zorlamıştır.
Yaylalı, adını köyün 3 kilometre kuzeyinde Avlıca Yaylası’ndan almıştır. Adı 1960’da değiştirilmiştir. Köyde rakım 900 m iken yaylada 1400-1500 metreyi bulur. Yaylanın alanı geniştir. On yerde soğuk tatlı su kaynakları vardır. Bazıları kadınlar tarafından çeşme yaptırılmıştır. Yaylada doğal bir kale vardır. Gezmek, görmek, tırmanmak için uygundur. Okul 1940’da, elektrik 1979’da, telefon 1991’de getirilmiştir. Evlerde şebeke suyu mevcuttur. Yaylalı köyünde okur yazar oranı %99’dur. Lise ve Üniversite mezunu sayısı 230’dur. Bunların 114’ü devlet kademelerinde memur, öğretmen, subay, pilot, avukat, laborant olarak yerlerini almışlardır. Köy halkı ağacı, ormanı çok sever. Topraklarının %88’i ormanla kaplıdır. Ormanlarda çok çeşitli ağaç ve bitki türlerine rastlanır. Yaylalı Köyü’nün 1480 hektar tarıma ayrılmış toprağı vardır. Buğday, arpa, yulaf, mısır, tütün, bağcılık, meyvecilik ve kendilerine yetecek kadar sebzecilik yapılır. Küçük ve büyük baş hayvan yetiştirirler. İlaç kullanmadan ekolojik tarım yapmaya hava çok müsaittir. Köyün kış nüfusu 240 iken yazın 400’ü aştığı görülmüştür. İnsanları misafirperver, doğru sözlüdür. Yaylalı; kışın kayak için yazın rahat nefes almak dinlenmek için kurulmuş şirin yurt köşelerinden biridir.
Araştıran: A. Berat ÜNAL
