GSS İle İlgili Soru ve Cevaplar

GENEL SAĞLIK SGGORTASI UYGULAMASINA  İLİŞKİN SORU VE CEVAPLAR 
1- 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren genel sağlık sigortası uygulamasındaki değişiklikler nelerdir? 

Genel  sağlık  sigortasından  yararlanılmasında  temel  şartlardan  birisi,  Türkiye’de  ikamet etmektir.
1/1/2012  tarihinden  itibaren zorunlu  genel  sağlık  sigortası  uygulamasına  geçilmiştir. Buna göre; tutuklu ve hükümlüler, er, erbaş ve yedek subay okulu öğrencileri, yabancı bir ülkede sosyal sigortaya tabi olması nedeniyle sözleşmeli ülke adına sağlık yardımları karşılananlar, Kuruma  devir  alınacakları  tarihe  kadar  5510  sayılı  Kanunun geçici  20 nci  maddesi kapsamındaki  banka  ve  sigorta  şirketlerinin  sandıkları  kapsamında  bulunanlar ile  bunların bakmakla yükümlüleri, yabancı ülke vatandaşlarından Türkiye?de kesintisiz olarak bir yıldan fazla  ikamet  etmeyenler,  milletvekilleri  ile  Anayasa  Mahkemesi  Başkan  ve  üyeleriyle bunların emeklileri ile dul ve yetimleri hariç olmak üzere Türkiye?de ikamet edenler, zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınmıştır.
 İŞÇİ, ESNAF VE MEMUR OLANLAR
2-  Sosyal  güvencesi  bulunan  işçi(4/a),  esnaf(4/b),  memur(4/c)  olanlar  ile  bu sigortalılıklarından dolayı aylık alanların durumlarında değişiklik olacak mı?
Sigortalılığı  bulunan  bu  kişiler  ile  bunların bakmakla yükümlü  oldukları  kişilerin  sağlık yardımlarının,  daha  önce  olduğu  gibi  kanun  kapsamında  karşılanmasına  aynen devam edilecektir. Yani; işçi, memur veya esnaf olarak çalışan zorunlu sigortalılar ve emekliler  ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler için herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır. 
3- Kanun kapsamında zorunlu sigortalı olan ve kendi nam ve hesabına çalışanlardan (4/b’lilerin) 60 günden fazla prim borcu olanlar ne yapacaktır? 
Bu durumda olanların borçlarının tamamının ödenmesi veya 6183 sayılı Kanuna göre 36 aya kadar  taksitlendirmesi  suretiyle  ilk  taksitin  (peşinatın)  ödenmesi  halinde,  kendileri  ve bakmakla  yükümlü  olduğu  kişilerin  sağlık  hizmetlerinden  yararlanmaları  mümkün bulunmaktadır. Borcun taksitlendirme işlemi, Kurum ünitelerince taksitlendirme müracaat ve çok  zor  durum  halini  gösteren  (Kurum  web  sayfasında  yer  alan)  belgelerin  verilmesi  ve peşinat tutarının ödenmesi ile yapılabilmektedir.
4- Kendi nam ve hesabına çalışanlardan (4/b’liler) 60 günden fazla prim borcu olan ancak  ödeme  veya  taksitlendirmede  bulunmayan  sigortalıların  bakmakla  yükümlü oldukları eş ve çocukları sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanacaktır?
Bu durumda olanların bakmakla yükümlü olduğu eş ve 18 yaş üstü çocukları Kurumumuza genel sağlık sigortalısı olmak için Kurumumuza talepte bulunabilirler. Talepte bulunduktan sonra gelir testi için ikametlerinin bulunduğu sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına (SYDV)  başvurmaları  halinde  gelir  tespiti  sonuçlarına  göre  prim  ödemek  suretiyle  veya primleri devlet tarafından karşılanmak suretiyle sağlık hizmetlerinde yararlanabileceklerdir. 
2 / 11
5- Kendi nam ve hesabına çalışanlardan (4/b’ liler) (4/a) kapsamında hizmet akdine tabi olarak çalışanlarsa sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanacaktır? 
Kendi nam ve hesabına çalışanlar(4/b?liler), bir ve birden fazla işverene bağlı olarak hizmet akdine  tabi çalıştığında, Kanunun 53 üncü maddesi gereği (4/b) kapsamında sigortalılıkları sona  ereceğinden,  (4/a)  kapsamında  en  az  30  gün  prim  ödenmek  şartıyla  sağlık yardımlarından kendileri  ve  bakmakla  yükümlü  olduğu  kişiler faydalandırılacaktır. Ancak prim borcunun ödeme yükümlülüğü devam edecektir.  
18 YAŞ ÜSTÜ ÇOCUKLAR
6- 18 yaşın üzerindeki çocukların durumu ne olacaktır?
18 yaşın üzerindeki erkek çocuklar, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim  görmesi  durumunda ise  25  yaşını  doldurmamış  ve  evli  olmayanlar,  ana  veya
babasının  sağlık  güvencesinden  yararlanmaya  devam  edecektir.  Yani, bu  kişilerin her  yıl
öğrenci  belgelerini sosyal  güvenlik  il  müdürlüğü/sosyal  güvenlik  merkezine göndermesi
yeterli olacaktır.
1/10/2008 öncesi bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık yardımlarından faydalanan kız
çocukları ise 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren de sağlık yardımlarından, daha önce olduğu gibi
sigortalı veya evli olmadığı sürece yaş şartı aranmaksızın faydalandırılacaktır. 
 
7-  18 yaşın üzerinde çalışmayan/okumayan veya 25 yaşın üzerinde okuyan/okumayan/
çalışmayan erkek çocukların durumu ne olacaktır?
 
Bu kişiler, 1/1/2012 tarihi itibarıyla 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının
(g)  bendine  göre  re'sen  tescil  edilecektir.  Bu  kapsamdakiler,  gelir  testi  yaptırmaları için
ikametlerinin  bulunduğu  yerdeki sosyal  yardımlaşma  ve  dayanışma  vakfına başvurmaları
gerekmektedir.  Gelir testi sonucuna göre de prim ödeme yükümlüsü, devlet  ya  da  kendileri
olacaktır. 
 
8- Bakmakla yükümlülük durumu sona eren çocukların gelir testinde ana ve babasının
gelirleri mi yoksa kendi gelirleri mi dikkate alınacaktır?
 
Gelir  tespitinde  aile  olarak  aynı  hane  içinde  yaşayan  ve  nüfus  kayıtlarında  yer  alan  eş,
yaşlarına bakılmaksızın evli olmayan çocuk ve genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek
kişinin ana ve babası esas alınmaktadır. Buna göre; ana ve/veya babasıyla aynı adreste ikamet
eden  ve  yaş koşulları nedeniyle ana/babanın bakmakla yükümlüsü konumunda olmayanların
gelir testi yapılırken ana, baba ve çocuğun gelirleri hesaplamada dikkate alınmaktadır. 
Ancak nüfus kayıtlarında göre ana ve babasından ayrı ikamet eden bakmakla yükümlülük
durumu sona ermiş olanların gelir testi, ayrı olarak yapılacaktır.
 
9- Öğrenim görmesi nedeniyle ailesi ile aynı hanede yaşamayan 25 yaşından küçük
çocuklar,  gelir testi yapılırken dikkate alınacak mıdır?
 
Aynı  hanede  yaşamayan  ve  öğrenimi  nedeniyle  başka  bir  hanede  yaşayan  evli  olmayan
çocuklardan öğrenim görmesi nedeniyle 25 yaşını doldurmamış olanlar, gelir testinde aynı
aile içinde değerlendirilecektir.
 
 
 
3 / 11
 
18 YAŞ ALTI ÇOCUKLAR
 
10-  Ana ve babasının sosyal güvencesi olmayan çocuklar ne yapacaktır?
 
Ülkemizde yaşayan  herkes  zorunlu  olarak  genel  sağlık  sigortalısı  kapsamında  tescil
edileceğinden, bu kişilerin 18 yaşın altındaki çocukları da bakmakla yükümlü oldukları çocuk
olarak  Kanunun  (60/g)  bendi  kapsamında  tescili  olan  ana/babası  üzerinden  sağlık
yardımlarından faydalandırılacaktır. 18 yaşın altındaki tüm çocuklara 30 gün prim ödemiş
olma  ve  prim  borcu  bulunmaması  şartları  aranmaksızın  sağlık  hizmeti  verilmeye  devam
edilecektir.
 
11- 18 yaşını tamamlamadan evlenenler ile bunların çocukları genel sağlık sigortası
kapsamına nasıl alınacaktır?
 
Türk Medeni Kanununa göre evlenmeyle kişi ergin olunacağından, 18 yaşından küçük ve
herhangi bir sosyal güvencesi olmayan kişiler de Kanunun (60/g) bendine göre genel sağlık
sigortalısı olmak için Kuruma müracaat edenler, müracaat tarihi itibariyle tescil edilecek ve
bunlar da ikametlerinin bulunduğu vakfa başvurmak suretiyle gelir testi sonucuna göre işlem
yapılacaktır.
 
YEŞİL KARTLILAR GLE SOSYAL GÜVENCESG OLMAYANLAR
 VE BUNLARIN GELİR TESTİ İŞLEMLERİ
 
12-  1/1/2012  tarihinden  önce  3816 sayılı  Kanuna  göre  yeşil  kartı  olanlar,  sağlık
yardımlarından nasıl yararlanacaktır?
 
1/1/2012 tarihinden önce yeşil kart sahibi olan ve bu tarihten sonra da vizesi (hak sahipliği)
devam  edenler, genel sağlık sigortası kapsamında sağlık yardımlarından yararlanmaya  vize
süresi dolana kadar devam edeceklerdir. Vize süresinin dolduğu tarihten itibaren de en geç bir
ay içinde gelir testi yapılması için ikametlerinin bulunduğu sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakıflarına (SYDV) başvurmaları gerekmektedir. Yapılan gelir testi sonucuna göre aile içinde
kişi başına düşen aylık ortalama gelirleri asgari ücretin üçte birinin altında olanlar, yeşil kartlı
(Kanunun  60/c-1  alt  bendi  kapsamında)  gibi  primi  devlet  tarafından  karşılanarak  sağlık
hizmetlerinden faydalandırılacaklardır.
 
13-  1/1/2012  tarihinden  sonra  yeşil  kart  vizeleri  dolanların  sağlık  yardımlarından
yararlanması için ne yapması gerekmektedir?
 
Söz konusu kişilerin, vize süresinin dolduğu tarihten itibaren bir ay içinde gelir testi yapılması
için ikametlerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına (SYDV)
başvurmaları gerekmektedir.
 
14-  Gelir  testi  yaptırmak  için  sosyal  yardımlaşma  ve  dayanışma  vakıflarına  nasıl
ulaşılabilir? 
 
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının adres ve diğer iletişim bilgilerine;  Aile ve
Sosyal  Politikalar  Bakanlığı'nın  “http://www.aile.gov.tr”  veya
“http://www.sydgm.gov.tr/tr/vakif” web adreslerinden erişilebilmektedir. Ayrıca gelir testine
müracaat edeceklerin ikametlerinin bulunduğu il veya ilçelerdeki valilik/kaymakamlıklardan
da bilgi alınarak öğrenilebilir.
 
4 / 11
 
 
15- Gelir testi yaptırmak isteyenler müracaat formunu nereden temin edilebilir?
 
Gelir testi müracaat  formu,  Aile  ve  Sosyal  Politikalar  Bakanlığı'nın web  adresinden  veya
vakıflara bizzat müracaat edilerek temin edilebilir. 
 
16- Her hangi bir sosyal güvencesi olmayanlar 31/1/2012 tarihine kadar gelir testi için
müracaat etmezlerse ne olacaktır?
 
1/1/2012  tarihi  itibariyle  her  hangi  bir  sosyal  güvencesi  olmayanlar Kurum  tarafından
Kanunun  (60/g)  bendi  kapsamında  re'sen  tescil  edilmişlerdir.  Bu  kapsamdakilere  Kurum
tarafından  gelir  testi  yaptırmaları  için  “gelir  testine  müracaat  bildirim”  belgesi  adreslerine
gönderilmiştir. “Gelir  testine  müracaat  bildirim”  belgesi  tebliğ  edilenler,  tebliğ  tarihinden
itibaren en geç bir ay içinde ikametlerinin bulunduğu vakıflara başvuracaklardır. Ancak bu
yazının  alınmasını  beklemeksizin  de  doğrudan  gelir  testi  için  ikametlerinin  bulunduğu
vakıflara  başvurabilirler.  Dolayısı  ile  31/1/2012  tarihi,  son  müracaat  tarihi  olarak
değerlendirilmeyecektir.
 
17- Gelir testi yaptıranların daha sonra hangi işlemleri yapması gerekmektedir?
 
Gelir  testi  yaptıranların gelir testi  sonuçları,  sosyal  yardımlaşma  ve  dayanışma  vakıfları
tarafından  SGK’ ya  elektronik  ortamda  gönderileceğinden,  bu  kişilerin  tescil  işlemi  için
Kuruma ayrıca başvuruda bulunmaları gerekmemektedir. Gelir testi sonucunda aile içindeki
kişi başına düşen aylık ortalama gelire göre bu kişilere, SGK tarafından genel sağlık sigortası
statüsünü ve ödemesi gereken prim miktarını gösteren yazılı bildirim yapılacaktır. 
 
18-  Herhangi  bir  sosyal  güvencesi  olmayanlar  gelir  testi  yaptırmaları  için  sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına hangi sürede başvurmaları gerekmektedir?
 
Herhangi  bir sosyal güvencesi olmayanlar veya genel sağlık sigortasından yararlanma süresi
sona erenler, Kurumun tebligatını beklemeksizin doğrudan sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakıflarına başvurabilirler. Ancak bu kişiler Kanunun (60/g) bendi kapsamında genel sağlık
sigortalısı sayılmakta ve bu kişilerin gelir testi yaptırmaları için adreslerine gönderilen “gelir
testine müracaat bildirimi” tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde ikametlerinin bulunduğu
yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmaları gerekmektedir.
 
19- Genel sağlık sigortasından yararlanma hakkı olmayanlar/sona erenler gelir testi
yaptırmak istememeleri durumunda ne yapmalıdır?
 
Herhangi bir sosyal güvencesi olmayanlar veya genel sağlık sigortasından yararlanma hakkı
sona erenler, gelir testi yapılmaması yönündeki yazılı beyanı ile Kuruma başvurması halinde,
asgari ücretin iki katı üzerinden % 12 oranında hesaplanacak tutarda genel sağlık sigortası
primi ödeyeceklerdir. (2012 yılı ilk altı ayı için aylık 213-TL'dir.)
 
20- Gelir testi sonucu prim ödeme yükümlüsü olanların bakmakla yükümlü olduğu
kişileri de prim ödeyecek mi? 
 
Gelir testi sonucu aile içinde kişi başına düşen aylık ortalama geliri asgari ücretin üçte biri ve
üzerinde  olanların  genel  sağlık  sigortalısı  olarak  prim  ödeme  yükümlüsü  (60/g  bendi
kapsamında) kendisidir. Bu kişilerin bakmakla yükümlü olduğu eş, çocukları, varsa ana ve
 
5 / 11
 
babası prim ödeme yükümlüsü değildir. Bunların bakmakla yükümlü olduğu eş, çocukları,
ana ve babası, tescil edilen sigortalı üzerinden sağlık yardımlarından yararlanacaklardır.
 
21-  Gelir testine başvurulması kişilere hangi hakkı sağlamaktadır?
 
Genel  sağlık  sigortası  kapsamında  tescil  edilenlerin  gelir  testi  yaptırmaları  sonucunda
ödeyecekleri prim miktarı, kişinin gelir durumuna göre belirlenmektedir. Gelir testi sonucu,
aile içinde kişi başına düşen gelir tutarının asgari ücretin üçte birinden az olması durumunda
bu  kişiler,  primleri  devlet  tarafından  karşılanmak  suretiyle  genel  sağlık  sigortasından
yararlanacaklardır. 
Gelir testi sonucu, aile içinde kişi başına düşen gelir tutarının asgari ücretin üçte birinden
fazla olması durumunda, tespit edilen gelir düzeyine göre prim ödeme yükümlüsü olacaktır.
Gelir testinin yaptırılmaması halinde ise tescil edilen kişinin geliri, asgari ücretin iki katından
fazla olduğu kabul edilerek asgari ücretin iki katı üzerinden prim ödemesi gerekecektir. 
 
22- Gelir testi işlemi yapılırken neler dikkate alınmaktadır?
 
Gelir testi yapılırken, genel sağlık sigortalısı ile aynı ikametgâhta yaşayan eş, evli olmayan
çocuklar ile ana ve babanın gelirleri, harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan
hakları da dikkate alınarak belirlenen ailenin aylık geliri, hanede yaşayan aile bireyi sayısına
bölünerek aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı tespit edilmektedir. 
 
23- Gelir testi sonucu, gelirleri asgari ücretin üçte birinin altında olanlar prim ödeyecek
midir?
 
Gelir testi sonucuna göre; aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık ortalama tutarının, brüt
asgari ücretin üçte birinden az olması halinde sağlık primi devlet tarafından karşılanmakta
olup,  kendileri  ayrıca  prim  ödemeyecektir.  Gelirleri  bu  şekilde  tespit  edilenler,  1/1/2012
öncesindeki  yeşil  kartlılarda  olduğu  gibi  prim  ödemeyecekler  ve  Kanunun  (60/c-1)  bendi
kapsamında sigortalı sayılacaklardır.
 
24-  Gelir testi sonucu aile içinde kişi başına düşen geliri, brüt asgari ücretin üçte
birinden fazla olanlar ne kadar prim ödeyecektir?
 
1/1/2012 - 30/6/2012 tarihleri arasındaki asgari ücret (886,5-TL) dikkate alındığında;
 
- Kişi başına düşen aylık gelir, brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında (295,50 -
886,50-TL)  ise aylık 35,46 -TL,
- Kişi başına düşen aylık gelir, asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında (886,50 - 1.773-TL) ise aylık 106,38 -TL,
- Kişi başına düşen aylık gelir, asgari ücretin iki katından daha fazla (1.773-TL?den) ise aylık
212,76 -TL,
 
1/7/2012 - 31/12/2012 tarihleri arasındaki asgari ücret (940,50-TL) dikkate alındığında;
 
- Kişi başına düşen aylık gelir, brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında (313,50 -
940,50-TL)  ise aylık 37,62 -TL,
- Kişi başına düşen aylık gelir, asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında (940,50 - 1.881-TL) ise aylık 112,86 -TL,
 
6 / 11
 
- Kişi başına düşen aylık gelir, asgari ücretin iki katından daha fazla (1.881-TL?den) ise aylık
225,72 -TL,
Genel  sağlık  sigortası primi  ödenecektir.  Ödenen  bu  prim  karşılığı  sigortalı  ve  bakmakla
yükümlü olduğu kişiler sağlık hizmetlerinden yararlanacaktır. 
 
GELGR TESTG YAPTIRMAK GSTEMEYENLER
 
25- Gelir testi yaptırmak istemeyenler ne yapmalıdır?
 
Gelir testi yaptırmak istemeyenler, Kuruma verecekleri gelir testi yaptırmak istemediklerine
ilişkin  yazılı  beyan  üzerine  asgari  ücretin  iki  katı  üzerinden  prim  ödeyerek  genel  sağlık
yardımlarından kendileri ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlanabilirler. 
 
26- “Gelir  testi müracaat bildirim” yazısının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde
vakfa müracaat etmeyenlere ne işlem yapılacaktır?
 
“Gelir  testi müracaat bildirim”  yazısının  tebliğ  tarihinden  itibaren  bir  ay  içinde  vakfa
müracaat  etmeyenlere  gelirleri  asgari  ücretin  iki  üzerinden  prim  tahakkuku  yapılarak
Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescilli olacaktır.
 
27-  Çalışmayanlar ve ayrıca gelir testi yaptırmak istemeyenler uzun vadeli sigorta
kollarına tabi prim ödemek suretiyle genel sağlık sigortasından nasıl yararlanabilirler?   
 
Hem  uzun  vadeli  sigorta  (malullük,  yaşlılık  ve  ölüm)  hem  de  genel  sağlık  sigortasından
yararlanmak  isteyenler, isteğe  bağlı  sigortalılık  kapsamındaki  müracaatlarına  bağlı  olarak,
müracaat tarihini takip eden günden itibaren tescil edilirler. İsteğe bağlı sigortalı olunması
halinde, en az brüt asgari ücretin % 32?si oranında (886,50 x 32/100 = 283,68) prim ödeyerek
hem emeklilik hem de 30 günlük prim ödeme şartını yerine getirerek kendileri ve bakmakla
yükümlü  olduğu  kişilerin,  prim  borcunun  olmaması  kaydıyla  sağlık  hizmetlerinden
yararlanılması imkânı bulunmaktadır.
 
ÖZEL SAĞLIK SGGORTASI OLANLAR
 
28- Özel sağlık sigortası bulunanların genel sağlık sigortası kapsamına alınması zorunlu
mudur? 
 
1/1/2012  tarihinden  itibaren  genel  sağlık  sigortası  Kanun  gereği  “zorunlu”  olarak
uygulanmaktadır. Dolayısıyla, Türkiye'de ikamet eden herkes 5510 sayılı Kanunun belirlediği
şartlar içerisinde genel sağlık sigortalısı olmak durumundadır.
 
65 YAŞ VEYA ÖZÜRLÜ AYLIĞI ALANLAR
 
29- 2022 sayılı Kanuna göre 1/1/2012 tarihinden önce 65 yaş veya özürlü aylığı alanlar,
sağlık yardımlarından nasıl yararlanacaktır?
 
1/1/2012 tarihinden önce 2022 sayılı Kanuna göre; 65 yaş veya özürlü aylığı alanlar herhangi
bir  vize ve  gelir  testi işlemine tabi olmaksızın aylık aldıkları sürece kendileri ile bakmakla
yükümlü olduğu  kişiler,  genel  sağlık  sigortasından  Kanunun  (60/c-3)  bendi  kapsamında
yararlanacaklardır.
 
7 / 11
 
1/1/2012 tarihinden önce de olduğu gibi, 18 yaş altı özürlü aylığı alan çocukların ana ve
babası  bu  özürlü  çocuğu  üzerinden  bakmakla  yükümlü  sıfatıyla  sağlık  yardımlarından
yararlanmayacaktır. Özürlü çocuklar ise aylık aldıkları sürece sağlık yardımlarından sadece
kendileri yararlanacaktır. 
 
GEÇGCG KÖY KORUCULARI
 
30- 442 sayılı Kanuna göre geçici köy koruyucusu olan veya bu Kanuna göre aylık
alanlar, 1/1/2012 tarihinden sonra sağlık yardımlarından nasıl yararlanacaktır?
 
Bu kişiler, Kanunun (60/c-9) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklar,  gelir  testine ve  vize
işlemine tabi olmaksızın geçici köy koruyucusu olarak görevleri devam ettiği sürece, aylık
alanlar ise aylıkları devam ettiği sürece genel sağlık sigortalısı sayılacaklardır.    
 
Her  ayın  primi,  takip  eden  ayın  sonuna  kadar  Kurumun  anlaşmalı  olduğu  (T.C.  Ziraat
Bankası, Halk Bankası, Vakıfbank) bankalara ödenecektir.
 
 
AVUKATLIK STAJI YAPANLAR
 
31- Avukatlık stajı yapanların durumu ne olacaktır?
 
Genel  sağlık  sigortalısı  veya  bakmakla  yükümlü  olunan  kişi  durumunda olmayan  stajyer
avukatlar,  genel  sağlık  sigortası  primleri staj  süresince  Türkiye  Barolar  Birliği tarafından
karşılanarak sağlık yardımlarından faydalanmaktadır.
 
BANKA SANDIKLARINA TABG OLANLAR
 
32-  Banka sandıklarına tabi sigortalı veya emekli olanların  sağlık yardımlarından
yararlanmak için herhangi bir işlem yapmaları gerekmekte midir? 
 
Söz konusu kişilerin herhangi bir işlem yapması gerekmemektedir. Kanunun geçici 20 nci
maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları,
borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli için kurulmuş bulunan sandıkların
iştirakçileri,  bu  sandıklardan  aylık  veya  gelir  bağlanmış  olanlar  ile  bunların  bakmakla
yükümlülerinin  sağlık  hizmetleri,  Kurumca  devralınıncaya  kadar  ilgili  kuruluşlarca
karşılanacağından  bu  kişiler,  devir  işlemlerinden  sonra  genel  sağlık  sigortası  kapsamına
alınacaktır.
 
PRGM GÜNÜNÜ TAMAMLAMIŞ ANCAK YAŞ ŞARTINI BEKLEYENLER
 
33- Yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli olan prim ödeme gün sayısını tamamlayıp, yaş
Şartının dolmasını bekleyenlerden herhangi bir sigortalılığı bulunmayanlar genel sağlık
sigortasından nasıl yararlanacaktır?
 
Söz konusu kişiler de Kanunun (60/g) bendine göre genel sağlık sigortası kapsamına alınmış
olup, gelir testine başvurmaları halinde gelir testi sonucuna göre primleri ya devlet tarafından
ödenecek ya da kendileri aile içinde kişi başına düşen gelir tutarına göre genel sağlık sigortası
primi ödemekle yükümlü olacaklardır.
 
 
8 / 11
 
PART TGME ÇALIŞANLAR
 
34- Part-time çalışan kişilerin genel sağlık sigortasından yararlanmaları için eksik olan
günlerin primlerini ödemeleri gerekecek mi?
 
4857 sayılı İş Kanununa göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay
içerisinde 30 günden az çalışanların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30
güne tamamlamaları, 1/1/2012 tarihinden itibaren zorunludur. Bu şekilde çalışanlar, gelir testi
yaptırmak  suretiyle  gelir  testi  sonucuna  göre  primlerinin  devlet  veya  kendileri  tarafından
ödenmesi koşuluyla sağlık yardımlarından yararlanacaktır.
Ancak  bu  sürelerini  isteğe  bağlı  olarak  (4/a)  kapsamında  prim  ödeyerek  tamamlamaları
halinde, eksik günleri için ayrıca genel sağlık sigortası primleri ödemeyeceklerdir.
 
35- Part-time çalışanlardan kimlerin ay içindeki eksik bildirilen günlerini genel sağlık
sigortası yönünden 30 güne tamamlama yükümlülüğü bulunmamaktadır?
 
Eksik gün nedeni “puantaj” olanlar, sosyal güvenlik destek primine tabi olanlar, Kanunun 5
inci maddesi kapsamındaki haklarında bazı sigorta kolları uygulanan sigortalılar, ay içinde
birden  fazla  işyerinde  çalışıp  toplam  çalışma  süresini  30  güne  tamamlayanlar  ile  kamu
idarelerinde 657 sayılı Kanununun 4 üncü maddesinin (B) ve (C) bentlerine tabi çalışanlar,
4857 sayılı Kanuna tabi çalışmakla birlikte 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi
sandıklarda  çalışanlar  için  sandıklar  Kuruma  devredilinceye  kadar 30 güne tamamlama
yükümlülüğü aranmaz.
YURTDIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARI
36-  İkamet  adresi  Türkiye’de  olmakla  birlikte  yurtdışında  bulunan  Türk
vatandaşlarının gelir testi için başvurması gerekmekte midir? 
Söz konusu kişilerin, kendileri ya da Türkiye„deki yakınları tarafından, Adrese Dayalı Nüfus
Kayıt Sistemi (ADNKS)?nden ikametgâh adresini yurtdışındaki adresi olarak güncellemeleri
halinde,  genel  sağlık  sigortası  kapsamında  sayılmayacaklardır.  Ancak,  bu  kişilerin
Türkiye?de yaşayan bakmakla yükümlü bulunduğu kişiler (eş, çocuk, ana, baba), Kanunun
60/g bendi kapsamında tescil edilecek olup, gelir testi için sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakfına müracaat etmeleri sonucu yapılacak gelir testi sonucuna göre işlem yapılacaktır.
37- Türkiye’de çalışırken işyerinden ücretsiz izin alarak yurtdışına gidenlerin durumu
ne olacak?
Kanuna göre (4/a) kapsamında olan kişiler yurt dışında ise ücretsiz izinli olduğu sürelerde
işverenin bildirimi üzerine yurt dışında bulunduğu süre içinde bir takvim yılı içinde en fazla
bir aylık sürede sağlık yardımından faydalandırılacaktır. Kanuna göre memur  (4/c)  olanlar
ise;  bir yıllık  ücretsiz  izinli  olduğu  sürelerde genel  sağlık  sigortalısı sayıldığından  sağlık
yardımlarından faydalandırılacaktır.
38- Burs kazanan eşiyle birlikte ABD’ye veya sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış
ülkeye giden, ancak kendisi ev hanımı olarak bu ülkede yaşayan Türk vatandaşları da
genel sağlık sigortası kapsamında prim ödemek zorundalar mı? 
 
9 / 11
 
Bu  kişilerin ikametgâhlarının,  kendileri  ya  da  Türkiye?deki  yakınları  tarafından  Adrese
Dayalı  Nüfus  Kayıt  Sistemi?nden  (ADNKS)  yurtdışındaki  adres  olarak  güncellenmesi
halinde söz konusu kişiler genel sağlık sigortalısı kapsamında prim ödemeyecektir.
39-  Çifte vatandaş olup, Türkiye’de sigortası bulunmayan ancak vatandaşı olduğu
yabancı ülkede çalışan veya sigortası/emekli olan Türkler ne yapacaktır?
Çifte  vatandaşlığı  bulunanların,  ilgili  ülkenin  Ülkemiz  ile  sosyal  güvenlik  sözleşmesi
bulunması ve vatandaşı oldukları yabancı ülkede çalışmaları durumunda; Türkiye?ye gelirken
iki  taraflı  sosyal  güvenlik  sözleşmesine  göre  sağlık  yardımlarından  faydalandığına  ait
“formüler”  denilen  belgeyi,  yakınları  adına  ise  ilgili  ülkeden  yine  bunlar  için  istenilen
“formüleri” getirmeleri gerekmektedir. Ancak, çifte vatandaşlığı bulunanların, sözleşmesiz
ülkede çalışması ve ikametgâhlarının da yurt dışında bulunması halinde söz konusu kişiler
genel sağlık sigortası kapsamına alınmayacaklardır.
YURTDIŞINA EĞGTGME GGDENLER
40- T.C. vatandaşı olup yurt dışına lisans, master, doktora eğitimi için gidenlerden
çalışmayan ve sigortası olmayanlar ne yapacak? Onlar adına aile yakını gelir  testine
başvurabilecek mi?
Bu durumdaki kişilerin de kendileri ya da Türkiye?deki yakınları tarafından ikametgâhlarının
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)?nden yurtdışındaki adres olarak güncellenmesi
gerekmektedir. Bu durumda söz konusu kişiler, ikametgâhları yurt dışında olduğundan genel
sağlık sigortası kapsamında tescil edilmeyeceklerdir. Ancak Türkiye?de bulundukları sürede
bakmakla yükümlülük durumları yok ise gelir testine başvurarak gelir testi sonucuna göre
genel sağlık sigortası hükümlerinden yararlanacaklardır.
41-  Eğitim için yurtdışına giden ve sağlık sigortaları oradaki devlet veya okullar
tarafından karşılanan vatandaşlar ne yapacaktır?
Bu durumdaki kişilerin de kendileri ya da Türkiye?deki yakınları tarafından ikametgâhlarının
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)?nden yurtdışındaki adres olarak güncellenmesi
gerekmektedir. Bu durumda söz konusu kişiler, ikametgâhları yurt dışında olduğundan genel
sağlık sigortası kapsamında tescil edilmeyeceklerdir.
42-  Devlet tarafından resmi burslu olarak eğitime gönderilmiş, 25 yaş üstü olup,
Türkiye’de sigortası bulunmayanlar ne yapacak?
Bu durumdaki kişilerin de kendileri ya da Türkiye?deki yakınları tarafından ikametgâhlarının
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)?nden yurtdışındaki adres olarak güncellenmesi
gerekmektedir. Bu durumda söz konusu kişiler, ikametgâhları yurt dışında olduğundan GSS
kapsamında tescil edilmeyeceklerdir.
43-  Yabancı bayraklı gemilerde ve uluslararası sularda çalışan gemi adamlarının
durumu ne olacaktır? Türkiye'ye döndüğü zaman mı sigorta kapsamına girecek?
Yabancı  bayraklı  gemilerde  çalışan  Türk  vatandaşları,  sosyal  güvenlikleri  yönüyle  ikili
sosyal  güvenlik  sözleşmelerine  göre  işlem  yapılacaktır.  İkili  sosyal  güvenlik  sözleşmesi
yoksa  5510  sayılı  Kanun  hükümlerine  tabi  olamayacaklardır.  Genel  sağlık  uygulaması
yönüyle Türkiye?ye döndüklerinde genel sağlık sigortası kapsamına gireceklerdir.
 
10 / 11
 
Ancak Türk bayraklı gemilerde çalışan ve uluslararası sularda bulunan gemi adamları ise
5510 sayılı Kanuna göre (4/a) kapsamında zorunlu sigortalı olmaktadır. Bu kapsamda çalışıp
sefer esnasında işe alınanların sigortalılık işlemleri, sigortalıların işe girdiği tarihten itibaren
bir ay içinde yapılması gerekmektedir.
TÜRKGYE’DE YAŞAYAN YABANCILAR
44-  Türkiye’de bir  yıldan  uzun  süredir  yaşayan  ancak  kendi  ülkelerinde  sağlık
yardımlarından yararlanma hakkı bulunmayan yabancılar ne yapacaktır?
Türkiye?de kesintisiz bir yıllık ikamet süresini dolduran yabancılar, ilgili ülke kapsamında
genel  sağlık  sigortası  uygulaması  yönünden sigortalı  değilse  bu  sürenin  dolduğu  tarihten
itibaren Kanunun (60/d) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmışlardır. Dolayısıyla
bu kişilerin genel sağlık sigortası kapsamında tescil işleminin yapılması için kesintisiz  bir
yıllık ikamet süresinin dolduğu tarihten itibaren bir ay içinde kendilerine en yakın sosyal
güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurmaları gerekmektedir.
Gelirleri brüt asgari ücretin iki katı kabul  edilerek  bu  tutar üzerinden hesaplanacak genel
sağlık sigortası primi tahakkuk ettirilecektir.
45- Ülkemizde bir yıldan fazla süre ile ikamet eden ve kendi ülkesinden sigortalı veya
emekli  olan  İngiltere  vatandaşları,  Türkiye’de  sağlık  hizmetlerinden  nasıl
yararlanacaktır? 
İngiltere  vatandaşlarının  Türkiye?de  bir  yıldan  fazla  ikamet  etmeleri  halinde,  kendi
ülkelerinden  sigortalı/emekli  olmalarına  karşın  Türkiye?de  bulundukları  sürede  kendi
mevzuatları  kapsamında  sağlık  hizmetlerinden  yararlanamamaları  nedeniyle,  5510  sayılı
Kanunun (60/d)  bendi  kapsamında  müracaatlarına  bağlı  olarak  genel  sağlık  sigortalısı
sayılabileceklerdir. 
46- Bir Türk ile evlenmiş ancak 3 yılını doldurmadığı için T.C. vatandaşı olamamış bir
kadın, Türk eşinin sosyal güvencesinden yararlanabilir mi?
Kanuna  göre  bu  kişiler,  ikamet  izni  almaları  durumunda  genel  sağlık  sigortasından
faydalanabilecektir.
47-  Türkiye’de oturma izni almış, sigortası olmayıp özel sağlık sigortası bulunan
yabancıların durumu ne olacak?
Kesintisiz  bir  yıllık  ikamet  süresini  dolduran  yabancılar,  ilgili  ülke  kapsamında  sağlık
hizmetlerinden  yararlanması  açısından sigorta  kapsamında  değilse  bu  sürenin  dolduğu
tarihten itibaren bir ay içinde sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine genel
sağlık  sigortası  giriş  bildirgesi  ile  başvurabilirler.  Bu  süre  içerisinde  başvuruda
bulunmayanlara, brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır. Bu kişilerin özel
sağlık sigortası kapsamında bulunması genel sağlık sigortası kapsamında sigortalı olmalarına
engel teşkil etmemektedir.
48-  Türkiye’de bir  yıldan uzun süredir yaşayan ancak kendi ülkelerinde sigortası
bulunmayan yabancılar gelir testi için sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına
başvuracaklar mı?
 
11 / 11
 
Gelir testine  müracaat  hakkı,  Kanunun  (60/g)  bendi  kapsamında  genel  sağlık  sigortalısı
sayılan Türk vatandaşlarına tanındığından, yabancı uyruklu olup ülkemizde ikamet edenlerin
gelir testine müracaat hakları bulunmamaktadır. 

BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLUNAN KİŞİ 
49- Bakmakla yükümlü kişi olarak sağlık yardımı alan kişi, sigortalı olduğunda sağlık
yardımlarından yararlanmak için 30 gün beklemek zorunda mıdır?
Bakmakla  yükümlü  kişi  olarak anası/babası/eşi üzerinden  sağlık  yardımı  alan  kişi,  genel
sağlık sigortalı olması durumunda sağlık yardımlarından faydalanmak için 30 gün bekleme
süresine  tabi  olmayacak  ve  işe  başladığı  gün  itibariyle  sağlık  yardımlarından
yararlanabilecektir.
50- Hem bakmakla yükümlü statüsünde hem de sigortalı olan birisi sağlık hizmetlerini
hangi kapsamda alacaktır?
Kanuna göre zorunlu veya isteğe bağlı sigortalı olanlar aynı zamanda bakmakla yükümlülük
statüsü  bulunması  halinde,  kendi  sigortalılığı  esas  alınarak  sağlık  yardımlarından
yararlanacaklardır.